چیفون چه نوع پارچه ای است؟
چیفون عبارتی است که برای اشاره به دسته گسترده ای از انواع مختلف پارچه که کیفیت های مشابهی با هم دارند، مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع از پارچه، ظریف و نازک است که باعث می شود تا وزنی سبک و ظاهری نیمه شفاف همراه با بافتی ساده داشته باشد. این نوع از پارچه در اصل از طریق ابریشم تولید می شود، بنابراین گران بوده و وقتی در میانه دهه نوزدهم میلادی وارد بازار گردید، در میان زنان متمول اروپایی و آمریکایی به شدت محبوب شد. کلمه چیفون (chiffon) یک واژه فرانسوی است که معنای تحت اللفظی آن به پارچه یا لباس اشاره دارد، اما این کلمه با هر نوعی از پارچه ظریف و جلوه گر که در یک سبک خاص بافته می شود، مترادف است.
پارچه چیفون برای اولین بار در فرانسه تولید شد، اما تولید این ماده با ظهور ماشین های بخار در عصر صنعتی در سراسر جهان گسترش یافت. تا اولین دهه های قرن نوزدهم، چیفون ابریشمی نسبتا زیاد در ایالات متحده تولید می شد و تولید کنندگان این پارچه در آمریکا علاقمند بودند تا ابریشم را با دیگر مواد برای تولید چیفون جایگزین نمایند.
اولین چیفون بدون ابریشم برای استفاده مصرف کننده در سال ۱۹۳۸ در دسترس قرار گرفت. این نوع چیفون از نایلون ساخته شده بود که در آن زمان به عنوان یک پارچه واقعا شگفت انگیز به سرعت جایگزین هر نوع از منسوج ارگانیک می شد. با این حال، مشکلات جدی نایلون به عنوان یک منسوج چیفون به سرعت پدیدار گردید و برای مدتی دوباره بیشتر چیفون از طریق ابریشم تولید شد.
با این وجود در سال ۱۹۵۸، نسخه پلی استری چیفون توسعه پیدا کرد و بیشتر چیفون امروزی از طریق این ماده کاملا مصنوعی تولید می شود. پلی استر به عنوان یک منسوج چیفون در بسیاری از حالت ها شبیه ابریشم است، اما در حقیقت نرمی یا خاصیت ابریشمی همانند این منسوج ارگانیک را ندارد. اگرچه بیشتر چیفون امروزی هنوز از طریق پلی استر تولید می گردد، اما تولید کنندگان این ماده نازک و جذاب در تلاش هستند تا از ریون برای تولید چیفون استفاده نمایند. در بعضی از حالت ها، پنبه نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرد، اما این ماده حساس به پرزدار شدن و نسبتا نازک همانند بسیاری دیگر از مواد مصنوعی و نیمه مصنوعی برای چیفون مناسب نیست. چیفون تا حدی هنوز از ابریشم ساخته می گردد، اما چیفون ابریشمی اکنون به عنوان یک منسوج لوکس شناخته می شود و فقط در بعضی از لباس های چیفونی نسبتا گران وجود دارد.
چیفون به جای اینکه برای تولید شدنش از طریق یک ماده مشخص متمایز گردد، بیشتر به دلیل روش منحصر به فردی که برای تولید آن استفاده می شود، برجسته گردیده است. روش بافتنی که برای تولید چیفون استفاده می شود، پیچش متناوب S و Z نام دارد و این نام از شکل هایی که نخ در هنگام استفاده برای تولید این پارچه به خود می گیرد، گرفته شده است. نخ تولید شده در شکل های S در درون نخ حاوی شکل های Z بافته می شود که پارچه کمی جمع شده را تولید می نماید. این حالت باعث تسهیل شدن الاستیسیته بیشتر و تولید گردیدن ظاهری بافت دار می شود. این روش بافتن به چیفون نوعی حس نسبتا خشن نیز ارائه می دهد.
چیفون ابریشمی در اصل به عنوان نشانه ای از موقعیت اجتماعی بافته می شود، اما اکنون که این پارچه را می توان با منسوجات نسبتا ارزان تولید نمود، دیگر این مزیت را ارائه نمی دهد. در عوض این ماده نسبتا گسترده تر شده است که در هر چیزی از کمان و روبان گرفته تا لباس عروس مورد استفاده قرار می گیرد. مردم در سراسر جهان چیفون را می پوشند و محبوبیت پایدار آن همچنان ادامه دارد.
ذکر این نکته نیز الزامی است که پارچه چیفون موجود، جدا از پراکندگی چیفون ابریشمی نشات گرفته در فرانسه پدیدار گشته است. مثلا نوع خاصی از مردم بومی کشورهای اتیوپی و اریتره به مدت هزاران سال از ابریشم برای تولید لباس های شبیه به چیفون استفاده می کردند. این لباس ها معمولا شکلی از پیراهن های بلند دارند و اغلب رنگ روشنی به خود می گیرند.
علاوه بر این، چیفون در هند نیز برای قرن های زیادی تولید شده است و معمولا از آن برای تولید ساری (لباس سنتی زنان هندی) استفاده می گردد. چیفون ابریشمی در هند مانند فرانسه و سایر کشورهای غربی به نمادی از موقعیت اجتماعی تبدیل گردیده است و این خط جریان از آن زمان بیشتر تقویت شده است.
پارچه چیفون چگونه تولید می شود؟
پارچه چیفون با توجه به نوع ماده ای که جهت بافتن این نوع خاص از منسوج به کار می رود با روش های مختلفی تولید می شود. مثلا ابریشم با پرورش دادن کرم های ابریشم، نرم کردن پیله ها و پیچیدن فیلامنت ها به مرحله تولید می رسد. از سویی دیگر، در فرآیند تولید پلی استر هیچ ماده ارگانیکی نقش ندارد و این پارچه کاملا از طریق مواد شیمیایی که در آزمایشگاه سنتز می شوند، تولید می گردد.
مهم نیست که از چه ماده ای برای تولید پارچه چیفون استفاده شود، چون وقتی این نخ منسوج تولید می گردد، بافتن چیفون یک الگوی یکنواخت را دنبال می کند. نخ استفاده شده برای تولید این نوع از منسوج در جهت های مختلف منحنی S و Z شکل قرار می گیرد و سپس این نخ ها با استفاده از یک دستگاه بافندگی یا ماشین بافتنی صنعتی بر روی هم دیگر بافته می شوند.
نازک و ظریف بودن بیش از حد پارچه چیفون باعث می گردد تا اغلب این منسوج به صورت دستی بافته شود. مهم نیست که این پارچه از چه ماده ای تولید شود، چون تولید پارچه چیفون اغلب آهسته است و به کار زیادی نیاز دارد؛ هر چند که دستگاه های اتوماتیک جهت تولید این پارچه مورد استفاده قرار می گیرد، اما این ماشین ها برای جلوگیری از ایجاد هیچگونه آسیب به منسوجات نهایی، نسبتا آهسته فرآیند تولید را انجام می دهند.
از آنجا که چیفون یک نوع بافت لغزنده دارد، لذا خیاط ها در هنگام فرآیند دوختن برای اطمینان از اینکه پارچه در مکان مناسب خودش قرار می گیرد، ممکن است از ورقه های کاغذی بر روی هر دو جانب چیفون استفاده نمایند. وقتی لباس از طریق پارچه چیفون به طور کامل دوخته شد، کاغذ با دقت از آن جدا می شود.
در مجموع می توان فرآیند ساخت پارچه چیفون را به صورت زیر خلاصه نمود:
- تولید پیش بافندگی: پارچه چیفون با توجه به نوع ماده ای که برای یافتن این نوع خاص از منسوج به کار برده می شود (یا ابریشم یا پلی استر)، از طریق روش های مختلفی تولید می گردد.
- بافتن: نخ در جهت های متضادی از منحنی های S و Z شکل قرار می گیرد و سپس از طریق دستگاه بافندگی یا ماشین بافندگی صنعتی بر روی هم بافته می شوند.
- عملیات تکمیلی نهایی: وقتی لباس پارچه چیفون به طور کامل دوخته شد، کاغذ با دقت از آن جدا می گردد.
پارچه چیفون چه کاربردی دارد؟
این نوع از پارچه عمدتا برای تولید لباس بانوان به کار می رود. پارچه چیفون بسیار نازک است، بنابراین معمولا در پوشاک روزمره کاربردی ندارد. در عوض برای تولید لباس های شب، لباس مخصوص مهمانی شبانه یا بلوزهایی که مخصوص موقعیت های خاص هستند، مورد استفاده قرار می گیرند. چون این پارچه نیمه شفاف است، لذا برای تولید overlays (انواعی از پوشاک هستند که برای بهره مند شدن از ظاهری بافت دار یا ظریف، انواع مات و غیر شفاف پوشاک را نادیده می گیرند) به کار می رود.