معرفی اجزای اصلی بتن مسلح به شرح زیر است:
بتن دارای مقاومت فشاری پایینی است که برای جبران این نقص باید از میلگرد، شبکههای توری و صفحات فلزی استفاده شود. مقاومت فشاری بتن به همراه استحکام کششی میلگرد پیوند قوی را برای استحکام سازه در یک دورهی طولانی مدت ایجاد میکند.
اما سازه بتن مسلح دارای معایب و مزایایی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
بتن مسلح یک گزینهی فوقالعاده و قابل اعتماد برای ساخت انواع سازههای گوناگون با ابعاد کوچک و بزرگ است. به طوری که با جرات میتوان گفت استفاده از بتن مسلح یکی از مهمترین مصالح برای ساخت انواع سازه ها در سراسر دنیاست.

موفقیت بتن مسلح و فراگیر شدن آن در ساخت و ساز به دلایل زیر ختم میشود:
- مقاومت فشاری بتن نسبت به سایر مصالح ساختمانی، قابل قبولتر است.
- مصالح تشکیلدهندهی بتن که ماسه، سیمان و آب است از مصالح قابل دسترس بوده و از قیمت مناسبی دارد. البته در انتخاب مصالح مختلف برای ساخت و ساز علاوه بر قیمت انواع مصالح نظیر قیمت میلگرد، سیمان، تیرآهن و … کیفیت مصالح انتخاب شده از اهمیت بالایی برخوردار است.
- با ساختن قالب، میتوان بتن را به شکل مورد نظر در آورد، اجرای انواع اشکال معماری و سازه با استفاده از بتن مسلح امکانپذیر است.
- ساختمانی که با بتن مسلح ساخته شده است در برابر آتشسوزی مقاومت خوبی دارد و به راحتی فرو نمیریزد، چنانچه ساختمانی که با بتن مسلح ساخته شده باشد. این مساله فرصت مهار آتش و تخلیه ساکنین را فراهم میکند. همچنین بتن مقاومت بالایی در برابر آب و رطوبت دارد.
- صلبیت بالای اجزاء بتن مسلح سبب میشود، ساکنان یک ساختمان در هنگام وزش بادهای شدید و یا تحرک زیاد همسایگان، لرزهای احساس نکنند.
- اجزاء بتن مسلح نسبت به سازههای فولادی به مراتب، به نگهداری و مراقبت کمتری نیاز دارند.
- خاصیت بتن مسلح به گونهای است که با گذشت زمان به دلیل تحکم سیمان نه تنها کاهش مقاومت ندارد بلکه به افزایش مقاومت آن اضافه میشود. در نتیجه بتن عمر بهرهدهی خوبی دارد.
استفاده از بتن برای اجرای سازههایی نظیر پیها، دیوارهای زیرزمین و شمعها، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است و توجیه اقتصادی دارد.
بتن مسلح علاوه بر مزیتهای فوقالعادهای که دارد، دارای ضعفهای به شرح زیر است:
- هر چند بتن از مقاومت فشاری بالایی برخوردار است اما مقاومت کششی کمی دارد و همانطور که اشاره شد برای رفع این ویژگی بتن از میلگرد استفاده میشود. هنگام خرید میلگرد، داشتن اطلاعات پایه ضروری است.
- کنترل کیفیت بتن، که یک کنترل کارگاهی است به مراتب از کنترل کیفیت فولاد پایینتر است.
- بتن مسلح با تغییرات حجمی (پدیدهی افت و خزش) ارتباط دارد، این مساله باعث میشود که با گذشت زمان از اجرای سازه، بتن دچار ترک خوردگیهایی شود.
- شرایط آب هوایی مانند سرما و گرما بر روی اجزای بتن مسلح تاثیر میگذارد.
- سازههای بتنی نسبت به سازههای فولادی وزن بیشتری دارند.
فونداسیونهای بتنی
پی یا فونداسیون از قسمتهای مهم سازههای بتنی است که پایینتر از سطح زمین قرار میگیرد، وظیفهی اصلی فونداسیون، انتقال نیروهای ناشی از سازه به خاک زیر آن است.
یکی از مقاومترین و بهترین سنگهای مصنوعی از نظر استحکام در بین سنگها، بتن است. از این رو پیهایی که بااستفاده از بتن، برای کارهای ساختمانی به کار میرود، پیهای مناسبی هستند.
مهندسان حوزهی ساخت و ساز پیشنهاد میکنند، پی کلیهی ساختمانها با بتن مسلح ساخته شود به خصوص در مناطقی که زلزلهخیز هستند.
پیهای بتنی به دو دستهی کلی، پیهای سطحی و پیهای عمیق تقسیم میشود.
پیهای سطحی
چنانچه زمینی که مستقیما زیر سازه قرار دارد، شرایط خوبی داشته باشد و بتوان پی را مستقیما روی آن اجرا کرد و تنش مجاز خاک از حد مجاز بیشتر نشود، به این پیها، پیهای سطحی میگویند.
پیهای سطحی به سه گروه، پیهای زیر دیوار، پیهای منفرد، پیهای مرکب تقسیم میشود.
پیهای عمیق
هنگامی که خاک نزدیک زمین شرایط مساعد را ندارد باید پیهای عمیق اجرا شود که معمولترین آنها استفاده از پیهای شمعی است. شمعها ممکن است منفرد و یا گروهی باشند.
ستونهای بتنی
عضوی از سازه که برای تحمل بار فشاری و انتقال آن به فونداسیون به کار میرود، ستون نام دارد که نسبت ارتفاع به حداقل بعد مقطع آن از 3 بیشتر است.
ستونهای بتنی در سازههای اسکلت بتنی حکم پایه را دارند.
ستونهای بتنی از لحاظ شکل مقطع به گروههای زیر تقسیم میشوند:
- ستونهایی با مقطع مربع
- ستون با مقطع مربع مستطیل
- ستونهای با مقطع چند ضلعی منتظم
- ستون هایی با مقطع دایره
دیوارهای بتنی
در صنعت ساختمانسازی استفاده از بتن مسلح و مصالح دیگری نظیر میلگرد تحولات چشمگیری به وجود آورده است. از میلگرد آجدار برای بتن مسلح استفاده میشود. از این رو در بین انواع میلگردها خرید میلگرد آجدار رایجتر است.
با توسعهی استفاده از بتن در صنعت ساخت و ساز، دیوارهای بتنی ساخته شد. عضو صفحهای نازک قائم در بین سازهی بتنی دیوار نام دارد.
ضخامت دیوار بتنی از عرض و ارتفاع آن کمتر است.
دیوارها از لحاظ رفتار سازهای به گروههای زیر تقسیم میشود:
- دیوارهاى حایل
- دیوارهاى باربر
- دیوارهای برشى
- دیوارهای غیر باربر
تیرهای بتنی
در ساختمانی که با بتن مسلح ساخته شده باشد، بارهای مرده و زنده سقف به تیرها منتقل میشود، سپس به ستونها و از ستونها به فونداسیون انتقال پیدا میکند.
تیرهاى بتنی را از نظر نوع اتصال به تکیهگاه میتوانیم به گروههای زیر تقسیم کنیم:
- تیر ساده
- تیر ممتد
- تیر کنسولی یا طرهای
- تیر پوششی یا فرعی
سقفهای بتنی
قسمتی از سازهی بتنی که برای پوشش فضای مورد نظر و جدا کردن قسمتها به صورت افقی به کار میرود سقف گفته میشود. دالها از رایجترین نوع پوشش کف در سازههای بتن مسلح هستند.
در سازهی بتنی، دال یکی از اجزای مهم است که ضخامت آن نسبت به دو بعد دیگر آن کوچکتر است.
کاربرد دالها در سازههای بتن مسلح، انتقال بار پشت بام، کفهای ساختمانی و پیها میباشد. پوشش کف از مجموعهی تیرهای اصلی و فرعی تشکیل میشود که دالها در بین آن قرار میگیرد.
امروزه برای خرید انواع مصالح مورد نیاز برای ساخت و ساز لازم است با توجه به قیمت به روز مصالح خریداری شود، پیشنهاد ما این است برای خرید انواع میلگرد با توجه به قیمت میلگرد به روز و استعلام از مراجع و مبادی معتبر اقدام به خرید کنید.
