پارچه ترمه یا مخمل
سوزن مخصوص
نخ پلی استر محکم
پنبه برای طرح های برجسته
کارگاه
انواع مختلف سرمه مناسب با طرح انتخابی
بعد از فراهم نمودن ابزار و وسایل مورد نیاز، اولین اقدام انتخاب طرح و نقش مناسب است. طرح های سرمه دوزی دارای تنوع زیادی هستند و می توان از انواع طرح : گل های گلدانی و حاشیه ای، انواع بته جقه، گل های صحرایی زیبا، انواع خطوط و کلمات، طرح اسلیمی و ختایی و همچنین نقوش مختلف انسانی، حیوانی و پرندگان مختلف استفاده نمود. انتخاب این نقوش اغلب بر اساس کاربرد سرمه دوزی انجام می گیرد. بعد از انتخاب نقش آن را با صابون خیاطی بر روی ترمه یا مخمل انتقال دهید. برای تثبیت طرح می توانید روی خطوط را کوک درشت بزنید.حال با استفاده از سوزن و نخ پلی استر، به سراغ سرمه ها بروید و تمامی خطوط نقش مورد نظر را با سرمه بپوشانید.
در هنر سرمه دوزی از دوخت های مختلفی از جمله : دوخت های هلالی، زنجیره ایی، جناغی، دور دوزی، برگ دوزی، مار پیچ، دوخت ساتن، دوخت مورب، بست دوزی، ساقه دوزی، زیگزاگ، دندان موشی و…. استفاده می گردد که انتخاب آنها بستگی به نقش سرمه دارد. حال پارچه را که شامل طرح مورد نظر است، داخل کارگاه قرار داده و از چهار طرف بکشید، سپس تکه ایی پشم شیشه یا پنبه برداشته و روی قسمت هایی از طرح که قرار است به صورت برجسته باشند قرار داده و سپس بست بزنید و آن را روی زمینه محکم کنید. سپس به سراغ سورن و سرمه ها رفته و با دوخت ها مختلف تمام بخش های طرح مدنظر را پوشش دهید.
این دوخت مختص به ساقه ها می باشد و برای انجامش از نوک هلالی ساقه شروع می گردد و در ادامه بر روی خط ساقه، سوزن بالا و پایین می رود، برای پیچ ها بهتر است سوزن در سمت هلالی سرمه قرار بگیرد. توجه داشته باشید که برای هلالی های ریز از سرمه هشت میل استفاده می شود.
این نوع دوخت که می توان آن را پرکاربردترین دوخت در سرمه دوزی دانست، به راحتی انجام می گیرد. برای شروع سرمه ها را به اندازه یک سانت و نیم برش بزنید، اولین سرمه را با کمی قوس روی خط زمینه بدوزید. برای سرمه بعد سوزن را از وسط سرمه قبل که دوختید، بیرون بیاورید و این سرمه را نیز به صورت قوس دار بدوزید. این کار را تا پایان با همین روش انجام دهید تا دوخت پیچ شما تکمیل گردد
برای قطان دوزی ابتدا قیطان مورد نظر را انتخاب نموده و بر روی طرح قرار دهید و بست بزنید. در هنگام دوخت با سرمه سوزن را به صورت اریب زیر قطان زده و برای خارج نمودن نیز به صورت اریب آن را خارج می نماییم. این کار باعث می گردد که سرمه یا منجوق ها سطح قیطان را کامل پوشش دهند و هیچ بخشی از قیطان قابل مشاهده نباشد.